تیفلۆن تا چەند سەلامەتە لە قوماشدا؟

وەک بەکاربەران بەردەوام بەدوای ئەو بەرهەمانەدا دەگەڕێین کە کوالێتی ژیانمان باشتر دەکەن. یەکێک لەو داهێنانانە بەکارهێنانی تیفلۆنە لە قوماشەکاندا، کە بەهۆی تایبەتمەندییە بەرگریکارەکانی پەڵەوە ئاهەنگ دەگێڕدرێت و وەک پارێزەری قوماش بەکاردەهێنرێت. بەڵام زۆرجار پرسیارێک دێتە ئاراوە: 'تافلۆن ​​لە قوماشەکاندا چەندە سەلامەتە؟' با بە قووڵی ئەم بابەتە بکۆڵینەوە.

لە ژێر ئاسمانی ئەستێرەییدا، پشتێنەوانان، شاخەوانان و کارمەندانی سەربازی بە هەمان شێوە پشتیان بە پاڵەوانێکی شاراوە بەستووە بۆ پاراستن لە بەرامبەر توخمەکان: PTFE Cloth. ئەم قوماشە سەرسوڕهێنەرە کە بەهۆی دژە ئاو و هەناسەدانی بێهاوتای و بەرگری لە پەڵە و ڕۆن و ماددە کیمیاییەکانیەوە ئاهەنگ دەگێڕدرێت، بە بێدەنگی قەڵغانی سەرگەردانە بێشومارەکانی لە توندترین زەوی و کەشوهەواکان کردووە.

بەڵام، هەموو ئەو بریقەدارانە زێڕ نین. لە ساڵی ٢٠١٩دا، فیلمێکی دیکۆمێنتاریی بە ناوی 'ئاوی ڕەش' ئەم پاڵەوانەی لە ڕووناکییەکی ترسناکتردا کێشا، مەترسییە ئەگەرییەکانی لە ژێر بریقەی پارێزەرەکەیدا لادا. گومان و نیگەرانییەکان لافاویان لێدا، زۆربەیان دەستیان کرد بە پرسیارکردن لە سەلامەتی جل و بەرگ کە لەم مادەیە دروستکرابوون. ئاژانسی نێودەوڵەتی شێرپەنجەیی دواتر PTFEی وەک ماددەیەکی شێرپەنجەیی پۆلی 2B پۆلێن کرد، کە پۆلێکە کە مەترسییە ئەگەرییەکان چرپە دەکات بەڵام بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە هاوار ناکات.

ئەمڕۆ، ئێمە دەست دەکەین بە گەڕان بەدوای خۆماندا: بۆ ئاشکراکردنی ڕاستییەکانی پشت ڕووبەرە درەوشاوەکەی تیفلۆن و دیاریکردن، جارێک و بۆ هەمیشە، ئەگەر ئەم پارێزەرەی دەرەوەی گەورە وەک ئیدیعای میراتەکەی سەلامەت بێت.

تیفلۆن: پێشەکییەک

تیفلۆن ناوێکی براندە بۆ جۆرێک لە پۆلیمر کە بە پۆلیتێترافلۆرۆئیتیلێن (PTFE) ناسراوە. ماددەیەکە کە بە شێوەیەکی باو بەهۆی بەکارهێنانی لە تاوە نەلکاوەکاندا ناسراوە، و لە پیشەسازی قوماشدا، تیفلۆن بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردێت بۆ دروستکردنی ئاوی قوماش و بەرگەگرتنی پەڵە.

لە تاقیگەیەکدا لە دوپۆنت لە ئەمریکا، ساڵی ١٩٣٨، دکتۆر ڕۆی پلۆنکیت تووشی شتێکی چاوەڕواننەکراو بوو. ئەوەی دەرکەوت مادەیەکی ورد بوو، دواتر ناوی تیفلۆن بوو. ئەم پۆشینی تیفلۆنە کە بە فەرمی پێی دەوترێت پۆلیتێترافلۆرۆئیتیلێن (PTFE)، تەواو بێ خۆبەزلزانین دەرکەوت. بەڵام دەرکەوتنەکان دەتوانن فریودەر بن.

پۆلیتێترافلۆرۆئیتیلێن PTFE، لە جەوهەرەکەیدا، شانازی بە پێکهاتەیەکی ناوازەوە دەکات. پۆلیمرەکەی لە کاربۆن و فلۆرین پێکهاتووە، لە ئەنجامدا ئینسێریای کیمیایی سەرنجڕاکێشی خۆی دروست دەبێت. بە سادەیی، ئەمە واتە بە باشی لەگەڵ ماددە کیمیاییە خراپەکان تێکەڵ نابێت. بەڵکو بە توندی وەستاوە، رەتیدەکاتەوە کاردانەوە یان ژەنگاوی بێت.

ڕەنگە مرۆڤ بپرسێت، 'بۆچی ئەوە گرنگە؟' لێرەدا لە کوێ دەدرەوشێتەوە. لە جیهانێکدا کە پڕ بووە لە کەرەستە کە چەسپاوە، چەسپاوە، یان بۆند، تیفلۆن بێباکانە دەمێنێتەوە. ئەم کاراکتەرە نەچەسپاوییە، لەگەڵ یەکێک لە نزمترین ڕێژەکانی خۆلێدان، وا دەکات کە گونجاو بێت بۆ کەلوپەلی چێشتلێنان کە پۆشراوە. بۆیە، کاتێک ئەو هێلکە بەیانیانە دەکوڵێنیت، ئەوان بەبێ ماندووبوون لە تاوەکەوە دەخلیسکن.

بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا، شایستەییەکانی تیفلۆن تەنیا لە چێشتخانەکەدا قەتیس نین. بە سەرنجدان بە بەرگری بەرزی گەرمی، پیشەسازییەکان لە سەرانسەری مەودایەكی فراواندا بۆ بەکارهێنانی پلەی گەرمی بەرز سوودی لێ وەردەگرن. لە ڕاستیدا بەرگری لە ژەنگاوییەکەی وای لێدەکات کە جێگەی سەرنج بێت بۆ هەڵگرتنی هەندێک لە ماددە کیمیاییە شەڕانگێزەکان.

جگە لەوەش کاتێک دەست لە ڕووی تیفلۆن دەدەیت، هەست بە خلیسکانە دەکات، بەهۆی پێکهاتە وردەکەیەوە. لە رێکخستنی کارەباییدا، تایبەتمەندییە عەزلیەکانی بە خەزن دەکرێن، سووڕ و ئامێرەکان لە رەوتی کارەبایی نەخوازراو دەپارێزن.

بەڵام هەر دراوێک دوو لایەنی هەیە. کاتێک کە تووشی گەرمییەکی زۆر بەرز دەبێت، کەلوپەلی چێشتلێنان کە لە PTFE داپۆشراوە دەتوانێت دوکەڵی پۆلیمر دەربدات. دەگمەنە، بەڵام ئەم دوکەڵانە دەتوانن ببنە هۆی 'تای دوکەڵی پۆلیمر' لە مرۆڤەکاندا، حاڵەتێک کە ئەنفلۆنزای بیردەخاتەوە. هاوڕێ پەڕدارەکانمان، باڵندەی ئاژەڵە ماڵییەکان، دەتوانن بە تایبەتی هەستیار بن بەرامبەر بەم دوکەڵی پۆلیمرانە.

لە کاتی پرۆسەی دروستکردنیدا، سێبەرێکی دیکە دەڕژێت: بەکارهێنانی ترشی پەرفلۆرۆئۆکتانۆیک (PFOA). بە پەیوەندی بە نیگەرانییەکانی تەندروستی درێژخایەنەوە، مشتومڕ لەسەر سەلامەتییەکەی چڕ بووەوە. بە گوێگرتن لە ئەم نیگەرانیانە، بەرهەمهێنەران لە ئەمریکا بڕیاریان دا کە PFOA لە پرۆسەکە دەربکەون.

لە کۆتاییدا، چیرۆکی تیفلۆن چیرۆکی داهێنان و گونجاندنە. لە دۆزینەوەی بەڕێکەوتییەوە تا بەکارهێنانی بەربڵاوی، گەشتەکەی هێما بۆ هەردوو پۆتانسێل و تەڵەکانی ماددە مۆدێرنەکان دەکات. وەک هەموو شتێک، لە کاتێکدا سوودێکی بێئەندازە پێشکەش دەکات، ئەوە کاری ئێمەیە کە بە ژیری بەکاری بهێنین.

هەڵسەنگاندنی سەلامەتی: تێگەیشتن لە PFOA

ساڵانێکە سەلامەتی تیفلۆن بابەتێکی گەرم و گوڕ بووە. نیگەرانی سەرەکی لەبارەی خودی تیفلۆن (PTFE) نەبوو بەڵکو سەبارەت بە ئاوێتەیەک بوو کە لە بەرهەمهێنانیدا بەکارهاتبوو بە ناوی ترشی پەرفلۆرۆئۆکتانۆیک (PFOA). ئەم مادەیە پەیوەندی بە کێشە تەندروستییە جیاوازەکانەوە هەیە، کە بووەتە هۆی دروستبوونی شەپۆلێک لە نێوان بەکارهێنەران. بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە لە ساڵی ٢٠١٣ەوە، بەهۆی نیگەرانییەکانی تەندروستی و ژینگەییەوە، بەرهەمهێنەرانی سەرەکی بە قۆناغ بەکارهێنانی PFOA لە بەرهەمهێنانی تیفلۆندا قۆناغ بە قۆناغیان دەرکرد.

Teflon لە قوماش ئەمڕۆ

ئەو تیفلۆنەی ئەمڕۆ کە لە قوماشەکاندا بەکاردەهێنرێت تا ڕادەیەکی زۆر بە سەلامەت دادەنرێت، چونکە چیتر PFOAی تێدا نییە. ڕوپۆشی تیفلۆن پارێزەرێکی قوماشی بەهێزە، یارمەتی کەرەستە دەدات بەرەنگاری پەڵە و درێژکردنەوەی تەمەنی بەرهەمەکە. تایبەتمەندییەکە کە بە تایبەتی لە گێڕەکانی دەرەوە، پۆشینی پۆشاک و شتەکانی تردا بەرز دەنرخێنرێت کە لەبەردەستیاندایە و دڕانیان بۆ دەکرێت.

ئایا هیچ مەترسییەک هەیە؟

سەرەڕای ئەوەی کە لە PFOA دوور لە PFOA دوور بوو، هەندێک نیگەرانی لەسەر سەلامەتی تیفلۆن لە قوماشەکاندا دەمێننەوە. کێشەی سەرەکی کاتێک سەرهەڵدەدات کە مادەکە گەرم بکرێتەوە بۆ پلەی گەرمی زۆر بەرز (زیاتر لە 600 پلەی فەهرەنگی/316 پلەی سەدی)، لەو خاڵەدا لەوانەیە دوکەڵەکان دەربکات کە ئەگەر هەڵمژرابێت زیانبەخش بێت. بەڵام لە ژێر بارودۆخی ئاسایی بەکارهێناندا، ئەو قوماشانەی کە بە تیفلۆن پۆشراون ناگەنە ئەم پلە گەرمییانە، ئەمەش وا دەکات مەترسییەکە بە شێوەیەکی بنەڕەتی لە بەکارهێنانی ڕۆژانەدا نەبێت.

ڕوانگەیەکی هاوسەنگ

Teflon بەکاردێت لە قوماش بەگشتی سەلامەتە بۆ بەکارهێنانی ڕۆژانە. سوودی زۆری هەیە، لەوانە بەرگری لە پەڵە و زیادبوونی تەمەنی درێژی قوماش. بەڵام وەک هەموو کەرەستەکان، تێگەیشتن لە تایبەتمەندیەکانیان و بەکارهێنانی دروست بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی زۆر گرنگە. ئەو نیگەرانیانەی لە ڕابردوودا خراونەتەڕوو، بووەتە هۆی گۆڕانکاری بنەڕەتی لە بواری بەرهەمهێناندا، ئەمەش وایکردووە ئەو تیفلۆنەی ئەمڕۆ بەکاری دەهێنین لە هەموو کاتێک سەلامەتتر بین.

لەبیرت بێت، ئاگاداربوون لەو بەرهەمانە کە ڕۆژانە بەکاری دەهێنین هەنگاوێکی بنەڕەتییە بۆ بوون بە بەکارهێنەری هۆشیار. لە کاتێکدا ئێمە بەردەوامین لە بەهادان بە داهێنانەکان کە ژیانمان بەرز دەکەنەوە، دەبێت پاڵەوانی شەفافیەت و سەلامەتیش لە هەموو لایەنەکانی بەرهەمهێنان و بەکارهێناندا.