Teflon huccuu keessatti hangam nageenya qaba?

Akka fayyadamtootaatti oomishaalee qulqullina jireenya keenyaa fooyyessan yeroo hunda barbaanna. Kalaqni akkasii tokko Teeflon huccuu keessatti fayyadamuudha, qabeenya xurii dandamatuuf kabajamuu fi akka eegduu huccuutti fayyadamuudha. Haa ta'u malee gaaffiin yeroo baayyee ka'a: 'Teflon huccuu keessatti hangam nageenya qaba?' Mee mata duree kana gadi fageenyaan haa qorannu.

Samii urjiidhaan ibsame jalatti, backpackers, ol ba'an, fi hojjettoonni waraanaa elementoota irraa eegumsa argachuuf goota dhokataa irratti hirkatanii jiru: huccuu PTFE. Uffanni ajaa'ibaa kun, bishaan hin dandeenye, hafuura baafachuu danda'uu fi faalama, zayitaa fi keemikaala dandamachuu isaatiin kan kabajame, callisee namoota lakkoofsa hin qabne kanneen lafa hamaa fi haala qilleensaa irraa gaachana godheera.

Haa ta'u malee, waan glitters warqee qofa miti. Bara 2019tti, dokumeentiin mata duree 'black water' jedhuun goota kana ifa hamaa ta'een kan dibe yoo ta'u, balaawwan eegumsaa ishee jalatti dhokatanii jiran ifa ta'een. Shakkiin fi yaaddoon ummata lolaasee, baay’een isaanii nageenya uffata meeshaa kana irraa hojjetamee hojjechuu gaaffii keessa galchuu jalqaban. Ejensiin Kaarsinoojin Idil-addunyaa PTFE akka carcinogen sadarkaa 2B tti ramade, gosa balaa ta'uu danda'u xuxxuqu garuu xumura irratti hin iyyin.

Har’a, barbaacha mataa keenyaa jalqabna: dhugaawwan fuula Teflon shimmering duuba jiran saaxiluu fi, al tokkoof, yoo eegduun ala guddaa kun akka hambaa isaa nagaa ta’e murteessuuf.

Teflon: Seensa .

Teflon maqaa maqaa poliimarii polytetrafluoroethylene (PTFE) jedhamuun beekamuudha. Meeshaa itti fayyadama isaa kan hin maxxanne keessatti beekamaa ta'eedha, indaastirii huccuu keessattis Teflon huccuu bishaan fi xurii hin dandeenye hojjechuuf bal'inaan itti fayyadama.

Laab Dupont Ameerikaa, 1938 keessatti Dr. Roy Plunkett waan hin eegamne irratti gufate. Wanti ba’e immoo, boodarra Teefilooniin moggaafame. Teflon coating kun, akka ofiisaatti polytetrafluoroethylene (PTFE) jedhamu, baay'ee of hin tuulne fakkaata ture. Garuu mul’achuun gowwoomsaa ta’uu danda’a.

Polytetrafluoroethylene PTFE, hundee isaatiin, caasaa adda ta’een of jaja. Poliimariin isaa kaarboonii fi filooriinii kan of keessaa qabu yoo ta’u, kunis keemikaala isaa isa dinqisiisaa ta’e fida. Salphaatti yoo dubbanne, kun keemikaalota manca'an waliin akka gaariitti hin makamu jechuudha. Kanaa mannaa, jabaatee dhaabatee, deebii kennuu ykn xuraa’uu dide.

Namni tokko gaafachuu danda'a, 'Maaliif sun dhimma?' Kunoo bakka inni itti ifu. Addunyaa meeshaalee itti maxxanan, itti maxxanan ykn walitti hidhamaniin guutame keessatti, Teflon dhimma hin qabu ta’ee hafa. Arfiin hin maxxanne kun, koofiishinoota gadi aanaa wal-nyaatinsaa keessaa tokko waliin walitti makamee, meeshaalee nyaata bilcheessuu dibamaniif mijataa taasisa. Kanaaf, hanqaaquu ganama sana yeroo bilchaatu, dadhabbii malee qodaa irraa siqsu.

Ta'us, bu'aan Teflon mana nyaataa qofa keessatti kan daangeffame miti. Ho’a olaanaa qabaachuu isaa yoo ilaalle, industirii bal’aa ta’e keessatti fayyadama ho’a olaanaaf itti fayyadamu. Dhugaa dubbachuuf, keemikaalota baay’ee gara jabeeyyii ta’an tokko tokko kuusuudhaaf akka jaallatamu isa taasisa.

Kana malees, yeroo fuula Teefiloonii tuqxu, sababa caasaa isaa isa gaarii irraa kan ka’e akka lilmootti sitti dhaga’ama. Setup elektirikii keessatti, amaloonni isaa insulating kan qaban yoo ta’u, sarkiyuutii fi meeshaalee dhangala’aa elektirikii hin barbaachifne irraa ni eega.

Haa ta'u malee, saantima hunda gama lama qaba. Yeroo ho'a baay'ee ol'aanaa ta'eef, PTFE coated cookware dafqa poliimarii baasuu danda'a. Inni baay'ee xiqqaadha, garuu dafqi kun nama keessatti 'Polymer FUME fever' fiduu danda'a, kunis haala infuleenzaa yaadachiisu. Hiriyoonni keenya rifeensa qaban, simbirroota bineensota manaa, keessumaa dafqa poliimarii kanaaf miira qabaachuu danda'u.

Adeemsa omishaa isaa keessatti gaaddidduun biraa ni mul’ata: Fayyadama asiidii perfluorooctanoic (PFOA). Yaaddoo fayyaa yeroo dheeraa waliin walqabatee falmiin nageenya isaa irratti godhame cimaa dhufe. Yaaddoo kana dhaggeeffataniiru, oomishtoonni Ameerikaa keessatti PFOA marsaa marsaan dhaabuuf murteessan.

Xumura irratti, oduu durii Teflon kan kalaqaa fi kan madaqfamuudha. Argannoo isaa tasa irraa kaasee hanga itti fayyadama bal’aa ta’etti, imalli isaa dandeettii fi kiyyoo meeshaalee ammayyaa lamaanuu jala sarara. Akkuma waan hundaatti, faayidaa guddaa kan kennu ta'us, ogummaadhaan itti fayyadamuun kan keenya.

Nageenya madaaluu: PFOA hubachuu .

Waggootaaf nageenyi Teflon mata duree falmii ho'aa ta'ee ture. Yaaddoon inni jalqabaa waa’ee Teflon (PTFE) mataa isaa osoo hin taane kompaawundii oomisha isaa keessatti fayyadame perfluorooctanoic acid (PFOA) ture. Wanti kun dhimmoota fayyaa adda addaa waliin kan walqabatu yoo ta’u, fayyadamtoota birattis dalgaa yaaddoo uumuu danda’eera. Haa ta'u malee, bara 2013tti sababa yaaddoo fayyaa fi naannootiin, oomishtoonni gurguddoon oomisha Teefiloonii keessatti PFOA fayyadamuu isaanii addaan kutuu isaanii hubachuun barbaachisaadha.

Teflon har'a huccuu uffatee .

Teefloon har'aa huccuu keessatti fayyadamu baay'inaan nageenya qaba, sababiin isaas kana booda PFOA waan hin qabneef. Teflon coating kan jedhamus eegduu huccuu cimaa yoo ta'u, meeshaaleen xurii ittisuu fi umurii dheeraa oomishaa dheeressuudha. Keessattuu meeshaalee alaa, upholstery, fi meeshaalee biroo uffachuuf saaxilaman keessatti dinqisiifamuudha.

Balaan jiraa?

PFOA irraa fagaatus, yaaddoon tokko tokko waa'ee nageenya Teflon huccuu keessatti ni tura. Rakkoon guddaan kan uumamu yeroo meeshaan gara ho’a garmalee ol’aanaatti (600°F/316°C ol) ho’ifamu, yeroo kanatti dafqa yoo afuufamee miidhaa geessisuu danda’u gadi lakkisuu danda’a. Haa ta’u malee, haala itti fayyadama idilee jalatti, uffanni Teflon dibame ho’a kana hin ga’u, kunis balaan sun itti fayyadama guyyaa guyyaa keessatti akka hin jirre taasisa.

Ilaalcha madaalawaa .

Teflon huccuu keessatti fayyadamu . akka waliigalaatti itti fayyadama guyyaa guyyaadhaaf nageenya qaba. Faayidaa hedduu kan kennu yoo ta’u, kunis kan of keessaa qabu yoo ta’u, kunis kan ta’e, dandeettii xuraa’aa fi umurii dheeraa kan qabu ta’uu isaati. Haa ta’u malee, akkuma meeshaalee hundaatti, qabeenya isaanii hubachuu fi itti fayyadama sirrii ta’e nageenya mirkaneessuuf murteessaadha. Yaaddoon yeroo darbe ka’e jijjiirama omishaa barbaachisaa ta’e fideera, kunis Teflon har’a yeroo kamiyyuu caalaa nageenya qabu taasiseera.

Yaadadhaa, oomishaalee guyyaa guyyaan itti fayyadamnu odeeffannoo argachuun fayyadamtoota dammaqaa ta’uuf tarkaanfii bu’uuraati. Kalaqa jireenya keenya guddisan iddoo guddaa kennuu itti fufnee, iftoominaa fi nageenya gama hundaan oomishaa fi itti fayyadama irrattis shaampiyoonaa ta’uu qabna.